W Egipcie roku 2011 starły się siły, które zetrzeć się musiały i jak bardzo prędko się okazało, moce kłębiące się w państwie piramid nie powiedziały ostatniego słowa. Uśpione na dwa lata zmartwychwstały i zwarły się ze zdwojoną mocą, reprezentując w swojej złowrogiej istocie to, co świat zna już od tysiącleci - walczących i zwalczających. Ale dość polityki.
Pięć lat po tym, jak kairski Majdan at-Tahir pomieścić musiał pięć milionów protestujących egipski reżyser Mahamad Diab, autor filmu “678” (2010) opowiadającego o poważnym w Egipcie problemie seksualnego molestowania kobiet, po raz drugi postanowił stanąć za kamerą i scenariusz napisany wspólnie z Khaledem Diabem przemienił na ruchome obrazy: przejmujące i żywe, ale też porażające i martwe, które dziennikarze z pewnością nazwali by “nie pozwalającymi zachować obojętności”, “domagającymi się głębszego dyskursu w przestrzeni publicznej”, itd.
Fabuła filmu w swojej prostocie zdaje się wyrażać najgłębsze idee, nie zapominając także przy całej swojej śmiertelnej powadze o rozładowującym napięcie poczuciu humoru, a także - wszak to film kontrastów - zagęszczającym nastrój stopniowaniu lęku, którego nie da się nazwać inaczej, jak klaustrofobicznym.
Oto bowiem kilkanaście osób reprezentujących odmienne światopoglądy zamkniętych zostaje przez upaprane w ostrą robotę wojsko w więziennej furgonetce, z której podglądać mogą dosłownie eksplodującą rzeczywistość. Widział już świat ten rodzaj uwięzienia wiele razy: filmowano go i opisywano być może ku przestrodze, jednak człowiek nie nawykł wyciągać lekcji z przeszłości: żyjąc tym, co teraz, rozpaczliwie próbuje sobie wmówić, że może wywalczyć sobie lepszą przyszłość.
A furgonetka jedzie. Za oknami noc przeplata się z dniem. Strzały karabinowe z przecinającymi upalne powietrze kamieniami. Krzyki manifestujących z wrzaskami wściekłości protestujących przeciw manifestacjom. Widział już Egipt takie rewolucje. Zwłaszcza tę jedną: w starożytności, za panowania XVIII dynastii, kiedy to faraon Amenhotep przybierając imię Echnatona zamiast wiary w wielu bogów, wprowadził kult Atona, co ostatecznie doprowadziło do wielkiego społecznego wrzenia i upadku władcy. Czy zresztą rewolucje kiedykolwiek wyglądały inaczej?
Przejmujący film Diaba opowiada o granicach, jakie chyba tylko człowiek, zwierzę inteligentne potrafi stworzyć, aby samemu je przekroczyć na wiele różnych sposobów. W egipskim obrazie granicami tymi są jednocześnie ciasne ściany ciężarówki, ale i też hermetyczność poglądów nie pozwalająca szerzej spojrzeć na rzeczywistość i dostrzec, że kipi ona różnorodnością, której nie sposób zmienić, czy wyplenić. To ona bowiem napędza świat, nawet jeśli padają przy tym strzały, od których giną ludzie w danych okolicznościach winni, bądź niewinni.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz